ડૉ. એ.પી.જે. અબ્દુલ કલામ પુણ્યતિથિ : પ્રેરણાનો પાવન દિવસ
ભારતના પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ અને ‘મિસાઇલ મેન’ તરીકે ઓળખાતા Dr. APJ Abdul Kalam Death Anniversary દર વર્ષે 27 જુલાઈએ શ્રદ્ધાભાવે મનાવવામાં આવે છે. તેમના જીવનના દરેક પડાવમાં ભારત માટે પ્રેરણા, શિસ્ત અને વિજ્ઞાનની નવા ઉંચાઈઓ સ્થાપી હતી.
આ લેખમાં આપણે Dr. APJ Abdul Kalam Death Anniversary in Gujarati વિષયને વિસ્તૃત રીતે સમજશું, જેમાં તેમનું જીવન, યોગદાન, પુણ્યતિથિના કાર્યક્રમો અને આજના યુવાનો માટે તેમનું મહત્વ સમાવિષ્ટ છે.
અબ્દુલ કલામ: એક દ્રષ્ટિવાન વૈજ્ઞાનિક અને રાષ્ટ્રપતિ
ડૉ. અબ્દુલ કલામનો જન્મ 15 ઓક્ટોબર, 1931ના રોજ તમિલનાડુના રામેશ્વરમમાં થયો હતો. એક સામાન્ય મુસ્લિમ પરિવારમાંથી આવ્યાં છતાં તેઓ મહેનત અને સમર્પણ દ્વારા ભારતના સૌથી મોખરાના વૈજ્ઞાનિકો અને રાષ્ટ્રપતિ બન્યા.
તેમનો જીવનમંત્ર હતો – “સપનાનું સપનું જુઓ, તેને સાર્થક કરવા માટે સતત મહેનત કરો”. તેમણે ISRO અને DRDOમાં વિવિધ મહત્વપૂર્ણ પ્રોજેક્ટ્સને માર્ગદર્શન આપ્યું, જેમાં સૌથી પ્રસિદ્ધ Pokhran-II ન્યુક્લિયર ટેસ્ટ્સ હતા.
27 જુલાઈ – કલામ સાહેબની પુણ્યતિથિનો અર્થ શું છે?
2015નો શોકદાયક દિવસ
27 જુલાઈ, 2015ના રોજ તેઓ Shillong ખાતે IIM Shillongમાં ભાષણ આપતી વેળાએ અચાનક હાર્ટ એટેકને કારણે સ્વર્ગવાસ પામ્યા. દેશભરમાં શોકની લહેર ફરી ગઇ હતી અને લાખો લોકો સોશિયલ મીડિયા દ્વારા તેમને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પિત કરતા દેખાયા.
તેમની છેલ્લી ભાષણ અને સંદેશા
તેમનું અંતિમ ભાષણ “Creating a Livable Planet Earth” વિષય પર હતું. તેઓ પોતાના અંતિમ શ્વાસ સુધી શિક્ષણ અને યુવાનોના કલ્યાણ માટે કાર્યરત રહ્યા.
કલામ સાહેબના મહત્વપૂર્ણ યોગદાનો
તેમનું જીવન માત્ર વૈજ્ઞાનિક સિદ્ધિઓથી ભરેલું નહોતું પરંતુ શિક્ષણ, સંસ્કાર અને રાષ્ટ્રીયતાના પણ ઊંડા સંદેશા આપતું હતું.
શિક્ષણ ક્ષેત્રમાં યોગદાન
તેમણે ભારતના વિદ્યાર્થીઓને ‘યંગ ઈન્ફ્લ્યુએન્સર્સ’ તરીકે ઓળખાવ્યા હતા. તેમનું મંતવ્ય હતું કે શિક્ષક અને શિક્ષણ દ્વારા જ રાષ્ટ્રની ભાવિ પેઢી ઘડાઈ શકે.
મિસાઇલ મેન ઓફ ઈન્ડિયા તરીકે ઓળખાણ
AGNI અને PRITHVI જેવી મિસાઇલ ડેવલપમેન્ટ પ્રોજેક્ટ્સના માર્ગદર્શક તરીકે તેમણે દેશની રક્ષણ ક્ષમતામાં મોટો ફાળો આપ્યો.
ભારતભરના સ્મૃતિ કાર્યક્રમો
દર વર્ષે 27 જુલાઈએ સમગ્ર ભારતમાં ડૉ. કલામની પુણ્યતિથિ નિમિત્તે વિવિધ કાર્યક્રમોનું આયોજન થાય છે. તેમને શ્રદ્ધાંજલિ આપવાનો આ અવસર માત્ર એક અવસર નહિ, પણ પ્રેરણાનું પર્વ બની ગયો છે.
શાળા અને કોલેજોમાં અનુષ્ઠાન
વિદ્યાર્થીઓ માટે નિબંધ સ્પર્ધાઓ, નિમ્નદૃષ્ટિ કાર્યક્રમો, સાયન્સ એક્ઝિબિશન અને કલામના વિચારો પર આધારિત કાર્યક્રમો યોજાય છે. આ દ્વારા યુવાનોમાં વૈજ્ઞાનિક દૃષ્ટિ વિકસાવવામાં મદદ મળે છે.
જાહેર કાર્યક્રમો અને સાહિત્ય મંચો
સાંસ્કૃતિક મંચો, પુસ્તકોની પ્રદર્શનીઓ અને સાહિત્યિક ચર્ચાઓ કલામના જીવન પર કેન્દ્રિત રહીને યોજાય છે. પ્રેરણાત્મક ભાષણો અને દ્રશ્ય-શ્રાવ્ય માધ્યમો પણ મુખ્ય ભૂમિકા ભજવે છે.
ગુજરાતમાં ખાસ કાર્યક્રમો અને સ્મરણાંજલિ
ગુજરાતમાં પણ Dr. APJ Abdul Kalam Death Anniversary ખૂબ શ્રદ્ધાભાવથી મનાવવામાં આવે છે. ગુજરાત સરકાર, વિવિધ એનજીઓ અને શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ દ્વારા વિવિધ કાર્યક્રમોનું આયોજન થાય છે.
- ગાંધીનગર, રાજકોટ અને અમદાવાદમાં સ્મૃતિ સેમિનાર યોજાય છે.
- વિદ્યાર્થીઓ માટે વૈજ્ઞાનિક નિમિષો, રોબોટિક્સ વર્કશોપ અને ઇનોવેશન ચેલેન્જિસ યોજાય છે.
- કલામના જીવનથી પ્રેરિત “વિઝન 2020” પર ચર્ચાઓ થાય છે.
કલામ સાહેબના વિચારોનું આજના યુવાનો પર અસર
ડૉ. કલામનો જીવનસંદેશ આજે પણ યુવાનોના જીવનમાં દીવો સમાન છે.
‘વિંગ્સ ઓફ ફાયર’નું પ્રભાવ
તેમની આત્મકથા “Wings of Fire” આજે પણ યુવાનો માટે શ્રેષ્ઠ માર્ગદર્શિકા છે. તેમાં જીવનમાં પડકારોનો સામનો કેવી રીતે કરવો, તે શીખવામાં આવે છે.
મીડિયા અને સોશિયલ મીડિયા શ્રદ્ધાંજલિ
ટ્વિટર, ફેસબુક, ઇન્સ્ટાગ્રામ અને યૂટ્યુબ પર કલામ સાહેબને સ્મરણ કરવા માટે લાખો પોસ્ટ્સ અને વિડિઓઝ શેર થાય છે. ઘણી સામાજિક સંસ્થાઓ તેમના વિચારોને જીવંત રાખવા કાર્યક્રમોનું લાઈવ સ્ટ્રીમિંગ કરે છે.
શિક્ષકો અને વાલીઓ માટે સંદેશો
કોઈપણ સમાજના વિકાસ માટે શિક્ષણ અતિમહત્વપૂર્ણ છે. કલામ સાહેબનું જીવન શિક્ષકો માટે નિમિષરૂપ છે. વાલીઓએ બાળકોમાં તેમના જેવા ગુણો વિકસાવવા વાંચન, વિજ્ઞાન અને નિમ્નતાની ભાવના ઊભી કરવાની જરૂર છે.
ડૉ. કલામના જીવનમાંથી શીખવા જેવી બાબતો
| ગુણધર્મ | અર્થ |
|---|---|
| નમ્રતા | પોતાની સિદ્ધિઓ છતાં હંમેશાં નમ્ર રહેવા શીખવ્યું |
| મહેનત | નિરંતર પ્રયાસ અને સમર્પણથી સફળતા પ્રાપ્ત કરી |
| ધ્યેય નિર્ધારણ | નાના ઉદ્દેશોને મોટી સફળતામાં ફેરવવાનો દૃષ્ટિકોણ |
| સકારાત્મકતા | દરેક યુવાનમાં શ્રેષ્ઠતાની સંભાવના જોવી |
પૂજ્ય પુરુષ તરીકેની સ્થાપના
ડૉ. કલામ માત્ર રાષ્ટ્રપતિ નહોતા, તેઓ જનમાનસમાં એક પૂજ્ય વ્યક્તિત્વ તરીકે સ્થાપિત થઈ ચૂક્યા છે. આજે પણ નાના બાળકો અને યુવાનો તેમની જેમ બનવાની ઈચ્છા રાખે છે.
પુણ્યતિથિએ ઉજવવા જેવા પ્રેરણાદાયક કાર્યો
પુણ્યતિથિ પર લોકો નીચેના કાર્યો દ્વારા શ્રદ્ધાંજલિ આપે છે:
- રક્તદાન કેમ્પ
- વૃક્ષારોપણ
- વિદ્યા દાન – વિદ્યાર્થીઓ માટે પુસ્તકોનું વિતરણ
- વિજ્ઞાન મেলা
- સ્વચ્છતા અભિયાનમાં ભાગ
FAQs – Dr. APJ Abdul Kalam Death Anniversary in Gujarati વિશે પુછાતા પ્રશ્નો
1. ડૉ. કલામનું અવસાન ક્યારે અને ક્યાં થયું હતું?
તેમનું અવસાન 27 જુલાઈ 2015ના રોજ Shillongમાં IIM ખાતે ભાષણ આપતી વેળાએ થયું હતું.
2. તેમના અંતિમ શબ્દો શું હતા?
તેમના છેલ્લાં શબ્દો હતા: “Funny guy! Are you doing well?” – પોતાના સહયોગી સાથે કરેલી વાતચીત દરમિયાન.
3. કેમ તેઓને ‘મિસાઇલ મેન’ કહેવાય છે?
તેમણે ભારતની મિસાઇલ ટેક્નોલોજીમાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપ્યું, ખાસ કરીને AGNI અને PRITHVI જેવી મિસાઇલ ડેવલપમેન્ટમાં.
4. તેમની પુણ્યતિથિ કેવી રીતે ઉજવવી જોઈએ?
શિક્ષણ, રક્તદાન, વૃક્ષારોપણ જેવા કાર્યોથી તેમનો સંદેશ આગળ વધારવો શ્રેષ્ઠ રીત છે.
5. ગુજરાતમાં પુણ્યતિથિ પર શું થાય છે?
ગુજરાતમાં શૈક્ષણિક કાર્યક્રમો, ભાષણો, અને કલામના વિચારો પર વર્કશોપ થાય છે.
6. ડૉ. કલામનું કયું પુસ્તક સૌથી લોકપ્રિય છે?
“Wings of Fire” તેમનું આત્મચરિત્ર છે, જે ખૂબ લોકપ્રિય છે અને યુવાનો માટે પ્રેરણારૂપ છે.
નિષ્કર્ષ
Dr. APJ Abdul Kalam Death Anniversary in Gujarati એ માત્ર એક સ્મૃતિ દિવસ નથી, પરંતુ પ્રેરણાનો પવિત્ર અવસર છે. તેમનાં વિચારો, કાર્ય અને જીવનથી આપણે શીખવું જોઈએ કે સચોટ ધ્યેય અને મહેનતથી દરેક મુશ્કેલી પાર કરી શકાય છે.
તેમના શબ્દોમાં કહેવું હોય તો:
“સપના એ નથી કે તમે સુતાં વખતે શું જુઓ છો, સપના એ છે જે તમને સુતા ન દે.”
ચાલો, ડૉ. કલામના વિચારોને જીવંત રાખીએ અને દરેક પુણ્યતિથિએ તેમને કર્મથી શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરીએ.
Read More on Wekipedia
